50 ýaşda sürmek okuwlary bilen öňe gitmek

Ýaşly sürüjileriň, orta ýaşly sürüjiler bilen deňeşdirilende has köp awtoulag ýykylmalaryna sebäp bolmagy bilen, Awstraliýa ýaşlykda awtoulag sürmek üçin has köp ýöretmeleri talap etmeli mi?

New South Wales uniwersitetiniň täze başlangyjy, 80 ýaşdan geçýän sürüjiler arasynda awtoulag ýykylmalarynyň ýokary derejesini azaltmak üçin 50 ýaşdan soň şol ýerleriň Awstraliýalylygynyň 'sahypa' sürmek okuwlaryny berjaý etmäge teklip berýär.

UNSW Sydney we Nerwologiki Gözleg Awstraliýa (NeuRA) 65 ýaşdan ýokary sürüjileriň 'sürüjilik aragatnaşygy' bilen, okuwlary we olaryň hatalar baradaky pikirlerini öwrenmek üçin 12 aýlyk gözleg geçirdiler.

Gözlegiň netijeleri henizem beýannamasy edilmedik bolsa-da, başlangyç maglumatlar, aragatnaşyk alan sürüjileriň "sürüjilik hatalaryny azaldandygyny" hem-de "howpsuz bolmakdan howpsuz sürüjiler bolmagyna geçendigini" görkezýär.

“Biz bilýäris ki, ýaşly sürüjileriň awtoulag ýykylmalarynyň derejesi orta ýaşly sürüjileriňkiden has ýokary...” diýip, UNSW professor Kaarin Anstey, bilimiň wekili, aýtdy.

[F]bäşen bir ýaşly sürüjiniň, 16 ýaşyna çenli sürüjilik şahadatnamasyny alandygy we şeýdip, olara täze sürmek üçin okuw berilmedi. Hawa, driving şertleri doly üýtgedi, awtoulaglar üýtgedi, we olar hiç hili sahypa okuwlaryny geçmändirler.

Gözlegiň çäklerinde, professor Anstey ýaşly sürüjileriň ýaşlarynda göçürip gelen birnäçe "gaýgy ýazgylaryna" eýe bolup ýazga alandygyny aýtdy.

“Biz goranmalarda ýagtylyk çemeleşmeleri üçin gözlüklerini kontrol etmedik adamlaryň, sag tarapdan döneýişleri ýaramaz edip, künjiniň daşyndan geçmek ýaly wagty çenli hatalar bilen ýüzbe-ýüz bolýandygyny görýäris” diýip, professor Amstey düşündirdi.

Gözlegden başga, UNSW we NeuRA ýaşly sürüjileriň awtoulag sürmek mümkinçilikleri bilen baglanyşykly meseleleri çözmek üçin tehnikany görkezetmek bilen baglanyşykly Ageing Well on the Road atly bir web sahypasy döredipdir.

“Belki, biz sürmegi ýokarlandyryp we başarnyklarymyzy dowam etdirmeli bolmalydyryn we bu hiç hili mahabat edilmeýär” diýip, professor Anstey aýdýar. “Bolup geçse, 50 ýaşyna gireniňizden soň, sürýän wagtyňyz bir güni diňe bir gözegçilik üçin goşmaça bir okuw almak üçin teklip ediler. Häzirki wagtda diňe bir bir mesele bolup galdygynda elinde alarsyňyz. Muny gündelik durmuşyň bir bölegi etmek has gowy bolardy.”

Awstraliýanyň ýaşly sürüjiler üçin üpjün edilen şahadatnama düzgünleri welaýatlara we territoriýalara görä üýtgeýär, käbirleri 70 ýaşy geçýän sürüjiler üçin ýyllyk medisina gözden geçirmelerini talap edýär, şeýle hem ähli welaýatlar we territoriýalar, olaryň sürüjiligine täsir etjek medisina ýagdaýlaryny habar bermek hökmanydyr.