Dieselgate: Elektr avtomobillari zamoni

Diesel emissiyalari hukuki mojaro, 2015 yilda avtomobil sanoatini qaltis muammoga boshlab keldi. Bu mojaroda, Volkswagen kabi yirik avtomobil ishlab chiqaruvchilarining emissiya sinovlarini aldamasdan, stansiyalarda o'zlarining avtomobillarini ekologik jihatdan toza qilib ko'rsatishlariga oid ma'lumotlar ochib berildi.

Ushbu mojaro avtomobil ishlab chiqaruvchilari diesel avtomobillariga 'defeat device' deb nomlangan qurilmalarni o'rnatganliklari ma'lum bo'ldi. Bu qurilmalar test paytida emissiya o'lchovlarini manipulyatsiya qilgan, shuning uchun avtomobillar haqiqatda bo'lganidan ko'ra ekologik jihatdan toza ko'rinardi. Buning oqibatida, nafaqat kompaniyalar uchun qonuniy oqibatlar yuzaga keldi, balki transportning kelajagi va elektr avtomobillariga (EV) o'tish zarurati to'g'risida jiddiy savollar tug'ilgan.

Volkswagen, dunyodagi eng yirik avtomobil ishlab chiqaruvchilardan biri, diesel avtomobillarini faqat rasmiy sinovlar vaqtida o'z emissiya nazoratlarini ishga tushirishi uchun dasturlashtirilganini aniqladi. Haqiqiy haydash sharoitida bu avtomobillar, qonuniy chegaralardan 40 barobar ko'p azot oksid (NOx) chiqargan. NOx emissiyalari havo ifloslanishiga olib keladi, bu esa nafas olish muammolari va erta o'lim kabi jiddiy salomatlik muammolariga sabab bo'lishi mumkin.

Dieselgate mojarosi Volkswagen bilan cheklanmagan, Ford, Mercedes-Benz va BMW kabi boshqa yirik ishlab chiqaruvchilar ham emissiya manipulatsiyasida ayblangan. Ushbu aldamchilik iste'molchilarni diesel texnologiyasiga ishonchsizlikka olib keldi. Bu ishonchning buzilishi avtomobil sanoati va iste'molchilar uchun ogohlik chaqiruvchi bo'ldi, ularni transport sohasida ekologiya va jamoat salomatligini ustun qo'yadigan yangicha yondashuvga chaqirdi.

Dieselgate mojaro, shuningdek, elektr avtomobillariga bo'lgan ehtiyojni kuchaytirdi. Ekologik jihatdan, emissiya mojarosi, ichki yonish dvigatellari, diesel hamda gazolin amaldagi ekologik standartlarga e'tiborsizlik qilayotganligini ko'rsatdi. Diesel dvigatellari yanada yuqori yoqilg'i samaradorligiga ega bo'lsa-da, ular NOx va zarracha kabi muhim ifloslantiruvchilarni ham ishlab chiqaradi.

Elektr avtomobillari esa zero emissiya chiqindilari taqdim etadigan yechimni taklif qiladi. Elektr energiyasining qanday ishlab chiqarilayotganidan kelib chiqib, EV-larning ekologik ta'siri farqlanadi, lekin ular har holda toza alternativ sifatida ko'riladi. Qayta tiklanadigan energiya manbalari, masalan, shamol va quyosh energiyasi kengaygan sari, EV-larning karbon izlari kamayib boradi.

Diesel avtomobillarining NOx emissiyalarining yuqori darajalari sog'liq burchaklarini hosil qildi. NOx va zarracha tufayli havo ifloslanishi shastalik, bronxit, yurak kasalliklari va erta o'lim bilan bog'liq. Elektr avtomobillariga o'tish bu sog'liqqa doir xavflarni sezilarli darajada kamaytirishi mumkin. Diesel dvigatellari tomonidan ishlab chiqariladigan zararli emissiyalar yo'q bo'lgan EV-lar, ayniqsa shaharlar uchun toza havo ta'minlashga hissa qo'shadi.

Dieselgate avtomobil sanoatidagi shaffoflik va javobgarlikni oshirish zarurligini yanada ko'rsatdi. An'anaviy avtomobil ishlab chiqaruvchilar o'zlarining bozor ulushi va foydasini himoya qilish uchun tartibga soluvchilar va iste'molchilarni aldayishga tayyor ekanligini ko'rsatadi. Elektr avtomobillari ishlab chiqaruvchilari, masalan, Tesla va Rivian, yangilik va barqarorlikka asoslangan etiborga ega bo'lib kelmoqda.

Kelajakda, diesel texnologiyalari yanada eskirayotganidan boshlab, hukumatlar xavfli ishlov berilayotgan emitentlarni kamaytirish va fosil yoqilg'iga tayangan avtomobillarni yo'q qilish choralarini ko'rmoqda. Bir qancha mamlakatlar, jumladan, Tinch okean bo'yida joylashgan Angliya, Frantsiya va Norvegiya, yangi benzin va diesel avtomobillarini engrashni to'xtatish rejalarini e'lon qildilar.

Texnologiyalarni to'g'ri tanlash orqali iste'molchilar barqarorlikka qarashayotgan bir texnologiyaga investitsiya qiladilar. EV bilan tanlanishi, shuningdek, karban izi kamaytirishi, jamoat salomatligini himoya qilishi va toza kelajakga o'tishni qo'llab-quvvatlashi mumkin. Bu bugun amalga oshirilishi kerak bo'lgan bir qadamdir.